Met Caerdydd yn arwain partneriaeth ryngwladol i rymuso menywod mewn roboteg ac AI

Mae Prifysgol Metropolitan Caerdydd wedi bod yn arwain menter ryngwladol i wella cydraddoldeb rhywiol ym maes gwyddoniaeth, technoleg, peirianneg a mathemateg (STEM) drwy ddarparu hyfforddiant i gannoedd o fenywod.

Nod y Bartneriaeth mewn Cydraddoldeb (PIE) ar gyfer Menywod y Deyrnas Unedig-Pacistan mewn Roboteg ac AI yw cau'r bwlch rhwng y rhywiau mewn Roboteg a Deallusrwydd Artiffisial (RAI) trwy gefnogi menywod yn y DU a Phacistan i ddilyn gyrfaoedd yn y meysydd hyn.

Gydag arian gan fenter Partneriaethau Byd-eang y British Council, arweiniwyd y prosiect gan Dr Shadan Khan Khattak, ochr yn ochr â Dr Chow Siing Sia a Dr Esyin Chew o'r Brifysgol Canolfan Roboteg Eureka, mewn cydweithrediad â’r Brifysgol Genedlaethol y Gwyddorau a Thechnoleg ac wyth sefydliad addysg uwch (AU) ac addysg bellach (AB) ym Mhacistan.

Fel rhan o'r fenter, cyflwynodd tîm PIE o Met Caerdydd a NUST hyfforddiant Roboteg ac AI wyneb yn wyneb i 263 o fyfyrwyr benywaidd a 65 o academyddion benywaidd mewn chwe sefydliad ym Mhacistan. Gwahoddwyd y ddau sefydliad arall i ddigwyddiad hybrid ym Met Caerdydd.

Mae effaith sylweddol i’w gweld o ganlyniad i’r prosiect: mynegodd 97% o'r cyfranogwyr y gweithdai hyfforddi awydd i barhau i astudio roboteg, tra dywedodd 83% fod yr hyfforddiant wedi eu hysbrydoli i archwilio cyfleoedd gyrfa mewn STEM ac AI.

Sefydlwyd rhwydwaith mentora i feithrin arweinyddiaeth a dysgu cymheiriaid, gan wella mynediad at gyfleoedd rhyngwladol i fenywod sydd heb gynrychiolaeth ddigonol yn y meysydd hyn yn hanesyddol.

Sefydlwyd Lab Roboteg yn NUST, yn ogystal ag integreiddio robotiaid dynol cymdeithasol 11 ac offer robotig arall mewn prifysgolion ym Mhacistan, ac arwyddo dau Memorandwm o Ddealltwriaeth (MoUs) rhwng sefydliadau partner yn y wlad i gryfhau cydweithredu yn y dyfodol.

Roedd y prosiect hefyd yn darparu lleoliad rhyngwladol pythefnos a ariennir yn llawn ar gyfer un myfyriwr benywaidd, Muskan Devi, o gymuned leiafrifol Hindŵaidd Pacistan, gan ei galluogi i gael hyfforddiant STEM ymarferol yng Nghanolfan Roboteg Eureka Met Caerdydd.

Er i gyllid y British Council ddod i ben ar 31 Ionawr 2025, mae'r berthynas fentora a grëwyd trwy'r prosiect yn parhau i fod yn weithredol ac mae'r robotiaid a osodir ym Mhacistan yn dal i gael eu defnyddio gan bartner arweiniol Met Caerdydd i gynnal gweithdai STEM Roboteg ac AI ym mhrifysgolion Pacistanaidd, trwy ffynonellau cyllid lleol.

Y gobaith yw y gallai ffynonellau cyllid eraill arwain at ail gam y prosiect PIE.

Dywedodd Dr Shadan Khan Khattak, Arweinydd y Prosiect:

"Mae'r cydweithio hwn yn gam mawr tuag at ddyfodol mwy cynhwysol i fenywod mewn STEM. Diolch yn arbennig i'n partneriaid yn NUST, dan arweiniad Dr Farkhanda Afzal, ar y cyd â Dr Ayesha Maqbool, Dr Alina Mirza, a Ms Uzma Ehsan am eu cymorth i ddod â'r fenter hon yn fyw. Mae eu hymroddiad yn ysbrydoli menywod ledled Pacistan i weld STEM fel llwybr hyfyw ar gyfer eu dyfodol."

Dywedodd Dr Farkhanda Afzal, Tîm Arweiniol NUST:

"Mae'n anrhydedd mawr i mi fod yn rhan o'r prosiect PIE eithriadol a roddodd gyfle unigryw i ni ddatblygu ein bwlch rhwng y rhywiau mewn taith STEM gyda ffocws ar Roboteg ac AI. Rydym wrth ein bodd ein bod wedi partneru â Chanolfan Roboteg Eureka uchel ei pharch a Phrifysgol Metropolitan Caerdydd, y mae ei chefnogaeth ddiwyro wedi bod yn allweddol wrth wneud y prosiect hwn yn llwyddiant ysgubol.”

Dywedodd yr Athro. Dr Anila Kamal, Is-ganghellor, Prifysgol Menywod Rawalpindi:

“Rydym wrth ein bodd ein bod wedi cefnogi'r tîm PIE i gyflwyno llwybr STEM newydd mewn Roboteg ac AI. Manteisiodd ein myfyrwyr a'n staff ar weithdai a mentora, tra bod PIE wedi meithrin cydweithrediadau â phrifysgolion rhyngwladol a chenedlaethol, gan wella ein rhagolygon ymchwil a datblygu."