Myfyriwr Graddedig a ffodd o Syria gyda phlant yn erbyn rhyfel yn ennill gwobr genedlaethol

Mae Inas Alali, un o raddedigion Met Caerdydd, a ffodd o Syria gyda'i dau blentyn yn dilyn marwolaeth ei gŵr, wedi mynd ymlaen i ennill gwobr genedlaethol yr wythnos hon.

Enillodd Inas, sy'n byw yng Nghaerdydd ac a raddiodd ym mis Gorffennaf 2024, y wobr Different Past: Shared Futures yng Ngwobrau Inspire! Adult Learning 2024. Derbyniodd y wobr yng Ngwesty'r Coal Exchange, Caerdydd ar Fedi 10. Mae hi'n un o ddwsin o enillwyr gwobrau.

Un o uchafbwyntiau Wythnos Addysg Oedolion yng Nghymru o 9-15 Medi, mae'r gwobrau'n cael eu cydgysylltu gan y Sefydliad Dysgu a Gwaith gyda chymorth gan Lywodraeth Cymru. Maent yn cydnabod y rhai sydd wedi dangos ymrwymiad i beidio byth â rhoi'r gorau i ddysgu.

Mae pob un enillydd Inspire! yn dangos sut y gall dysgu gynnig ail gyfleoedd, helpu i greu cyfleoedd gyrfa newydd, magu hyder a helpu cymunedau i ddod yn fywiog a llwyddiannus.

Wrth ymateb i'w dyfarniad, dywedodd Inas: “Roedd fy llawenydd yn annisgrifiadwy, yn gyntaf oherwydd roeddwn i eisiau cyflwyno neges i bob person a oedd yn cael ei orfodi gan amgylchiadau i newid eu bywyd a symud i wlad arall: nid dyma ddiwedd y byd a gallwn barhau i symud ymlaen a rhoi popeth sydd gennym heb osod rhwystrau i'n cynnydd.

“Yn ail, rwyf wedi ennill llawer o wobrau yn Syria, a hefyd yn y DU, ond mae hwn yn golygu llawer i mi oherwydd ei fod yn ymwneud â'r brifysgol lle rwy'n falch o fod wedi ennill fy ngradd broffesiynol gyntaf yn y DU ar ôl gadael fy ngwlad. Rwy'n falch o'm cysylltiad â'r brifysgol hon."

Mae'r gwrthdaro yn Syria wedi lladd mwy na 600,000 o bobl gyda miliynau yn fwy wedi'u dadleoli ac yn dal heb le i'w alw'n gartref. Gan wynebu dyfodol ansicr yn Syria, gadawyd Inas a'i phlant heb unrhyw opsiwn ond chwilio am hafan ddiogel, gan gyrraedd Caerdydd yn 2019 trwy raglen ffoaduriaid y Cenhedloedd Unedig.

“Bues i'n gweithio ym maes addysg am 16 mlynedd yn fy annwyl Syria, ond ar ôl marwolaeth fy ngŵr a dechrau'r rhyfel, roedd fy mywyd, a bywydau fy mhlant, dan fygythiad," meddai.

Ail-daniodd ei hangerdd am addysg, ond er bod ganddi radd mewn Saesneg, fel ail iaith yr oedd ac nid oedd yn cyrraedd y safon ar gyfer addysgu yng Nghymru.

Felly, ymgymerodd Inas â dwy flynedd o waith dysgu gwirfoddol i wella ei Saesneg, cyn mynd ati i ddychwelyd i addysgu llawn amser.

Gwnaeth gais am y Dystysgrif Broffesiynol i Raddedigion mewn Addysg, Addysg a Hyfforddiant Ôl-orfodol (TAR PCET), sy'n ofynnol i unrhyw athro tramor sydd am ymuno â system addysg ôl-16 Prydain.

Gwnaeth stori Inas argraff ar Brifysgol Metropolitan Caerdydd lle cafodd ei chofleidio i'w hamgylchedd cynhwysol gyda breichiau agored, gan ganiatáu iddi gymhwyso i ddysgu addysg a hyfforddiant ôl-16.

Mae Leanne Davies, Uwch Ddarlithydd mewn TAR PCET a Pharatoi i Addysgu ym Met Caerdydd, yn cofio: “Roedd hi mor ddewr a chynigiodd gipolwg i mi ar yr amgylchiadau ofnadwy a newidiodd ei bywyd a ddaeth â hi i Gaerdydd.

“Arhosodd yn gadarnhaol drwy'r amser ac ymgysylltodd â llawer o diwtorialau a mecanweithiau cymorth i wella ei hun yn barhaus a chyrraedd y safon broffesiynol ofynnol i addysgu mewn addysg ôl-16."

Er mwyn cefnogi ei theulu a thalu am eu llety, roedd Inas yn dal dwy swydd ran-amser, gan gynnwys addysgu Arabeg yng Nghanolfan Arabeg Fayza, tra'n parhau i astudio.

Gyda chymorth ei mentoriaid, mae hi wedi cwblhau ei horiau addysgu ffurfiol i gymhwyso ac mae bellach yn dysgu mathemateg i oedolion yn ACT Training, tra'n parhau i ddysgu Arabeg yn rhan-amser.

Ar ôl gweld ei gwlad yn cael ei rhwygo'n ddarnau, mae Inas yn disgrifio Prifysgol Metropolitan Caerdydd yn “Brifysgol Noddfa" am fod yn “sefydliad amrywiol a chynhwysol iawn" ac yn ychwanegu y bydd yn parhau â'i hastudiaethau i adeiladu dyfodol gwell fyth iddi hi a'i phlant.

Ar gyfer oedolion yng Nghymru sy'n awyddus i ddechrau eu taith ddysgu, bydd cyrsiau blasu personol a sesiynau ar-lein yn rhedeg trwy gydol mis Medi ac yn ystod Wythnos Addysg Oedolion, gyda chyngor a gwybodaeth ar gael yn lleol i ysbrydoli pobl i ddechrau dysgu fel ffordd o gynyddu eu cyflogadwyedd, meithrin sgiliau bywyd a gwella ansawdd bywyd.

Dywedodd Lynne Neagle, Ysgrifennydd Cabinet Llywodraeth Cymru dros Addysg: “Mae'r ymdrech, y dalent a'r penderfyniad i'w gweld gan bawb sydd wedi cyrraedd rownd derfynol cystadleuaeth Inspire! Mae Gwobrau Dysgu Oedolion yn wirioneddol ysbrydoledig.

“Rwy'n benderfynol y dylai Cymru fod yn wlad lle mae gan bawb y cyfle i ddychwelyd i ddysgu ac adnewyddu eu gyrfa ar ba bynnag gyfnod o fywyd y maent ynddo. Mae Wythnos Addysg Oedolion yn gyfle gwych i ddarganfod eich angerdd am ddysgu neu loywi eich sgiliau presennol. Byddwn yn annog unrhyw un sy'n chwilio am gymorth neu newid cyfeiriad i edrych ar y cymorth sydd ar gael gan Cymru'n Gweithio.

“Mae dysgu fel oedolyn nid yn unig yn ffordd wych o wella cyflogadwyedd ond mae hefyd yn gyfle gwych i gwrdd â phobl newydd, gwneud ffrindiau newydd, yn ogystal â hybu hunan-barch a hyder."

Dywedodd Joshua Miles, Cyfarwyddwr y Sefydliad Dysgu a Gwaith: “Hoffwn longyfarch holl enwebeion ac enillwyr Gwobrau Addysg Oedolion Inspire 2024! ac i ddiolch iddynt am rannu eu straeon ysbrydoledig gyda ni.

“Maen nhw wedi goresgyn heriau sylweddol, fel materion iechyd, diweithdra, hyder isel, neu gyfrifoldebau gofalu, ac wedi trawsnewid eu bywydau trwy ddysgu. Wrth wneud hynny, maent hefyd wedi ysbrydoli eraill i ddilyn yn ôl eu traed ac wedi gwneud gwahaniaeth cadarnhaol i gymunedau ledled Cymru.

“Mae dysgu yn daith gydol oes a all gyfoethogi ein bywydau mewn sawl ffordd. Nawr yn fwy nag erioed, mae'n bwysig ein bod yn cefnogi ac yn dathlu oedolion yng Nghymru sy'n dychwelyd i ddysgu yn ddiweddarach mewn bywyd yn y gobaith o ddyfodol mwy disglair."

I gael gwybod beth sy'n digwydd yn ystod Wythnos Addysg Oedolion ac i gael cyngor personol ar eich opsiynau dysgu eich hun a'r cymorth sydd ar gael, cysylltwch â Cymru'n Gweithio ar 0800 028 4844 neu ewch i www.​cymrungweithio.llyw.cymru/.